دلشوره حس آشنایی است که همهی ما کموبیش تجربهاش کردهایم. این حس آشنا به بهانههای مختلف از جمله صحبت کردن مقابل جمع یا حاضر شدن در جلسات کاری به سراغمان میآید. معمولا اولش با لرزش دست و عرق سرد شروع میشود، اما ای کاش فقط همین بود! طولی نمیکشد تا دلشوره چنان به تکتک سلولهای بدن رخنه کند که دیگر هیچ نشانی از آرامش چند ساعت قبل باقی نماند. احتمالا اولین راهکاری که در چنین مواقعی به نظرتان میرسد، این است که روز سخنرانی یا قرار ملاقات خود را به تعویق بیندازید، در حالیکه دلشوره با چنین رویکردی برطرف نمیشود و احتمالا در روزهای آینده نیز به همین وضع گرفتار خواهید شد. پس در ادامه با ما همراه باشید تا با ۷ راهکار مؤثر برای غلبه بر دلشوره آشنا شوید.
۱. اگر امکانش هست، خودتان را از قبل آماده کنید
از قبل برای روز موعود مهیا شوید و کارها را به لحظات آخر موکول نکنید. به این ترتیب، به خودتان مطمئنتر میشوید و احساس آرامش بیشتری پیدا میکنید. مثلا اگر جلسهی مهمی در پیش دارید، خودتان را برای صحبتهایی که میدانید یا پیشبینی میکنید در جلسه مطرح خواهند شد، خوب آماده کنید. یا اگر با یک دوست جدید برای اولین بار قرار ملاقات دارید، در فکر چند موضوع جالب باشید تا در صورتی که دیگر حرفی برای ادامهی گفتوگو نداشتید، با طرف مقابلتان مطرح کنید. اگر هم به مصاحبهی شغلی دعوت شدهاید، سؤالاتی را که حدس میزنید در مصاحبه مطرح خواهند شد با خودتان مرور کنید تا چند جواب سنجیده و آماده در چنته داشته باشید.
۲. از خودتان بپرسید بدترین حالتی که شاید اتفاق بیفتد چیست؟
به این سؤال جواب دهید تا بیهوده از کاه کوه نسازید و بتوانید آرامش خود را حفظ کنید. مثلا اگر ملاقات با دوست جدیدتان طوری که انتظارش را دارید پیش نرود، بدترین حالتش این است که دوستیتان ادامهدار نخواهد شد و فوقش چند روزی غصه میخورید، اما آسمان که به زمین نمیآید! تازه اگر خوشبینانه به قضیه نگاه کنید، خواهید دید که در این تجربهی ناخوشایند نیز درسی نهفته است.
۳. تصویرسازی ذهنی مثبت انجام دهید
افرادی که مدام دلشوره میگیرند، معمولا عادت دارند بدترین حالت هر اتفاقی را ملکهی ذهن خود کنند و فقط تصویرسازیهای ذهنی منفی انجام دهند. اما پیشنهاد میکنیم بار دیگری که دچار دلشوره شدید، به اتفاقاتی که در پیش است با دید مثبت نگاه کنید. حتما میپرسید چطوری؟
- در مکانی آرام و راحت دراز بکشید یا بنشینید و چشمانتان را ببندید.
- با خودتان فکر کنید که مثلا جلسهی امروز عصر چقدر عالی پیش خواهد رفت و چقدر حس خوبی خواهید داشت. این حالت را با تمام وجود تصور کنید. خودتان را ببینید که با گشادهرویی و یک لبخند متین در جلسه حاضر هستید و اوقات خوشی را با همکارانتان میگذرانید. حتی نتایج دلخواهتان را نیز مجسم کنید.
- سپس تصور کنید همه چیز همانطوری که مایل هستید، پیش رفته و جلسه با نتایجی رضایتبخش به پایان رسیده است.
این تمرین کمکتان میکند تا به یک ذهنیت مثبت و آرامشبخش برسید و با اعتماد به نفس بیشتری در جلسه حاضر شوید. شاید یکبار که از انجام این تمرین نتیجه بگیرید، ترغیب شوید که هر دفعه انجامش دهید.
۴. ریتم خود را کُند کنید و از شکم نفس بکشید
چند دقیقه قبل از حضور در موقعیتی که موجب دلشورهتان شده است، ریتم خود را کُند کنید. مثلا آهستهتر راه بروید یا حتی اگر دلتان خواست، یک دقیقه صبر کنید و بیحرکت بایستید.
سپس از راه بینی یک نفس عمیق بکشید، عمیقتر از حد معمول. یادتان باشد حتما از شکم نفس بکشید و نه از قفسهی سینه. بسیاری از افراد وقتی دچار استرس یا دلشوره میشوند، از قفسهی سینه نفس میکشند، در حالیکه باید از شکم نفس بکشید و در همین حالت، یک یا دو دقیقه فقط به دم و بازدم آهستهای که از طریق بینی انجام میدهید، فکر کنید.
به این ترتیب، آرامش خود را به دست خواهید آورد و راحتتر میتوانید افکارتان را جمعوجور کنید. اگر فقط روی نفس کشیدنتان تمرکز کنید، دوباره میتوانید بدون اینکه ذهنتان درگیر ناکامیهای گذشته یا نگرانیهای آینده باشد، به زمان حال برگردید.
۵. فرض کنید در جمع دوستان صمیمیتان قرار خواهید گرفت
شاید جلسهی مهمی در پیش دارید یا مثلا قرار است با شخصی که برایتان چندان آشنا نیست ملاقات کنید و علیرغم اجرای راهکار قبلی باز هم آرام نشدهاید. در چنین مواقعی قبل از اینکه در جلسه یا سر قرار حاضر شوید، پیش خودتان فرض کنید قرار است دوستان صمیمیتان را ببینید. اگر افرادی را که منتظرتان هستند مانند دوستان خود فرض کنید، احساس آرامش، راحتی و اعتماد به نفس بیشتری پیدا خواهید کرد و در یک حالت عاطفی و چارچوب ذهنی خوشایند قرار میگیرید. با این طرز فکر میتوانید روند مکالمه را به همان شکلی که با دوستانتان صحبت میکنید، طبیعی پیش ببرید و بیش از حد برای فکر کردن مکث نکنید.
۶. دیگران آنقدرها هم که خودتان فکر میکنید، به شما توجه نمیکنند
شاید احساس کنید دیگران مدام به کارهایی که انجام میدهید چشم دوختهاند، قضاوتتان میکنند و در مجموع، دائما در کوکتان هستند. چنین طرز فکری معمولا دلشورهآور است و موجب میشود خیلی از فرصتها را در زندگی از دست بدهید. اما خیلی اوقات، دیگران آنقدرها هم که خودتان فکر میکنید روی شخص شما زوم نکردهاند. اینکه خودتان به کارهایی که انجام میدهید و حرفهایی که میزنید زیاد فکر میکنید، دلیل نمیشود که دیگران هم همینقدر در کوک کارها یا حرفهایتان باشند. دیگران نیز مثل شما به قدری در فکر خودشان و مشغلههای زندگیشان هستند که خیلی به شما فکر نمیکنند. وقتی بپذیرید که آنقدرها هم در مرکز توجه نیستید، آزادی عمل بیشتری برای انجام خواستههای زندگیتان پیدا خواهید کرد.
۷. به خودتان بگویید که هیجانزده هستید
اگر گاهی نتوانستید دلشورهی خود را به هیچ طریقی کنترل کنید، شاید بهتر باشد به خودتان بگویید: «این که دلشوره نیست، هیجانه!» به بیان دیگر، سعی کنید طرز فکرتان را نسبت به حسوحالی که در درونتان جریان دارد، تغییر دهید تا شاید روحیهتان عوض شود و سر ذوق بیایید. این راهکار کمکتان میکند تا اگر از بابت جلسه یا قرار ملاقاتی که در پیش دارید نگران هستید، به یک وضعیت ذهنی و روحی مناسب برسید و دوباره تمرکز خود را به دست آورید.